Lees het artikel 'Kleuters komen op school zonder een enkele regel te hebben geleerd'
Steeds meer kleuters gaan naar het speciaal onderwijs. Kleuterjuf Lianne ziet dat de kleuterklas van 2018 niet meer die van 1996 is. 'Kinderen worden niet zozeer moeilijker, maar krijgen te weinig ruimte om zich te ontplooien en daarom worden ze lastiger.'
Ze kan het zich nog goed herinneren; toen kleuterjuf Lianne in 1996 voor de klas kwam, zat er één kind dat nogal druk was. ,,We twijfelden of het adhd had.'' Hoe anders is dat de laatste jaren. ,,Per klas lopen gemiddeld drie à vier kinderen in hun ontwikkeling vooruit, het zou me niet verbazen als een aantal een vorm van hoogbegaafdheid heeft. Bij meer kinderen bestaat een vermoeden van ADHD en vaak heb je ook kinderen die met een zorgelijke achterstand binnen komen op één of meerdere ontwikkelingsgebieden.''
De kleuterjuf zucht het uit. Ja, ze ziet dat er meer speelt in haar kleuterklassen. Er zijn meer kinderen met gedrags- en leerproblemen. ,,En de oorzaak... ik denk dat dat toch de maatschappelijke veranderingen zijn. Kinderen worden niet zozeer moeilijker, maar krijgen te weinig ruimte om zich te ontplooien en daarom worden ze lastiger.'' Opnieuw somt ze op: ouders hebben een grote focus op hun kinderen, willen het liefst dat hun kleintje op het vwo eindigt, vragen onbewust veel van ze, kleuters bewegen minder, ze worden heel erg beschermd. ,,Ze moeten zoveel. En ze krijgen ook nog eens ontzettend veel prikkels binnen. Niet alle kinderen kunnen die goed verwerken en dat kan zich uiten in hun gedrag,'' constateert ze.
Rumoeriger
Deze kleuterjuf staat al 22 jaar voor de klas in Den Haag. Ze heeft bijna altijd kleuters gehad. Die klassen zijn rumoeriger geworden. Niet zo zeer omdat er zoveel meer kleuters van zichzelf problemen hebben, maar des te meer door de omstandigheden waaronder de kinderen opgroeien. ,,Ik krijg zelfs kleuters in de klas die van huis uit geen enkele regel hebben meegekregen. Dat kan in de klas leiden tot ongewenste agressie. Dat zie ik toch vaker gebeuren.''
De leerkracht is veel meer bezig met het aanleren van sociale aspecten dan vroeger. ,,Ik stond een keer met een huilend meisje dat zei: sorry, helpt nu niet meer. En ik snapte dat meisje. Ze slaan een kind, zeggen sorry, slaan het de volgende dag opnieuw en zeggen weer sorry. Zonder verder na te denken over wat ze nu echt hebben gedaan.'' Juist in zulke situaties probeert deze kleuterjuf de kinderen te laten nadenken over hun eigen gedrag.
Zeker in klassen van rond de 30 kinderen kunnen leerkrachten de gedragsproblemen moeilijker te lijf. Omdat leerlingen niet zo maar naar het speciaal onderwijs worden verwezen, ziet dat de meeste kleuters pas vanaf halverwege groep 2 de reguliere klassen kunnen verlaten. Juf Lianne: ,,Het is lastig ze allemaal te bieden wat ze nodig hebben. Stel je maar voor wat er gebeurt als er een kind met een vorm van autisme en een adhd'er in één klas zitten.'
Dit artikel is te vinden op:
Wat is het verschil met nu en in 1996?
Wat is de oorzaak van de veranderingen?
Wat is het gevolg van geen regels mee krijgen vanuit huis?
Waarom is het als leerkracht moeilijk om deze kinderen te begeleiden?
Terug naar "Opdracht"